دیوارهای برشی یکی از دیوارهای اصلی یک سازه است که به همراه دیوارهای حائل نقش اساسی در پایه ریزی یک سازه یا ساختمان دارند. اهمیت این دو دیوار از آن جایی مهم می‌شود که این دیوارها اولین سد دفاعی در برابر عوامل محیطی هستند. دیوار برشی، یکی از پایه‌های اساسی و مهم در ساختمان‌سازی است که به منظور افزایش استحکام و مقاومت جانبی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دیوارهای برشی از مصالح ساختمانی مختلفی از جمله سیمان، بتن، آجر ویا فلز ساخته می‌شوند. وظیفه اصلی آن‌ها تقویت و استحکام‌بخشی به سازه‌های ساختمانی در برابر بارهای جانبی و کناری وارده به سازه است که از طریق زلزله ( بلایای طبیعی ) و نیروی باد ایجاد می‌شوند. به منظور آشنایی با انواع دیوار برشی در ساختمان سازی، در ادامه همراهمان باشید تا مطالب جدیدی را در این زمینه کسب کنید.
انواع دیوار برشی در ساختمان سازی
دیوارهای برشی در چهار نوع مهم و اساسی طبقه‌بندی می‌شوند. همراهمان باشید تا اطلاعات کافی در مورد آن‌ها را کسب کنید.
1.دیوار برشی سیمانی 2.دیوار برشی گچی 3.دیوار برشی فلزی 4.دیوار برشی آجری
در این مطلب به بررسی سه نوع اول آن خواهیم پرداخت؛ البته خاطر نشان خواهیم کرد که دسته‌بندی دیگری نیز وجود دارد که به صورت فرعی بررسی می‌شود.
1.دیوار برشی سیمانی
دیوار برشی سیمانی، در حقیقت از سیمان که مجموعه‌ای از شن، ماسه و آب است؛ ساخته می‌شود. استحکام و مقاومت دیوارهای برشی سیمانی بسیار بالاست. از این رو، در پروژه‌های ساختمانی که نیاز است مقاومت سازه بسیار بالاتر از حد معمول باشد، از این نوع دیوار برشی استفاده می‌شود. دیوار برشی سیمانی در برابر وضعیت‌های سخت آب و هوایی مانند طوفان‌های شدید، بادهای بسیار متراکم و زمین لرزه‌ها، بسیار مستحکم و مقاوم هستند. این پایداری و مقاومت در برابر شرایط نابه‌سامان آب‌وهوایی، باعث شده است؛ توجه اکثر مهندسان عمران و ساختمان‌سازی را به خود جلب نماید.
مزایا:
دیوار برشی سیمانی یا بتنی دارای مزایای زیر می‌باشد.
1.کاهش ابعاد و ضخامت ستون ها
نیروی که در طی زلزله به ساختمان وارد می‌شود، با توجه به اجزای اصلی یک سازه، بین این اجزا پخش می‌شود. درنتیجه، زمانی که یک سازه سخت‌تر باشد. جذب نیروهای وارده از زلزله هم بیشتر خواهد شد، نتیجه‌ی این جذب، کاهش نیروهای وارده به قاب‌های خمشی است. در این حالت نیروی کمتری به ستون‌ها وارد می‌شود. بنابراین ضخامت ستون‌ها نیز در این حالت می‌تواند کاهش یابد.
2.کنترل دریفت سازه
یکی از مهم ترین مواردی که طراحان را به استفاده از دیورا برشی ترغیب می کند، کنترل دریفت سازه است. کنترل تغییرمکان جانبی (اصطلاحاً کنترل دریفت سازه)، یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین کنترل‌های یک سازه ساختمانی است که تاثیرات مثبتی بر روی سازه خواهد گذاشت. جواب گرفتن از کنترل دریفت، به این معنی است که تغییرمکان جانبی سازه از یک حد مشخصی که در استاندارد 2800 ذکر شده است، بیشتر باشد.
2.دیوار برشی گچی
دیوار برشی گچی از جنس گچ می‌باشد و به صورت آماده و یا به صورت دستی اجرا می‌گردد. دیوارهای برشی گچی، نسبت به دیوار برشی قلزی و بتنی، استحکام کمتری دارند؛ اما مزیت‌هایی دارند که آن‌ها را در بین ساختمان سازان، محبوب کرده است. دیوار برشی گچی، دو نوع است که یک نوع آن توسط بناهای زحمت کش اجرا می‌شود و نوع دیگر توسط ماشین‌آلات ساخته و در ابعاد مختلف روانه بازار می‌گردد. نوع دوم آن، بلوک‌های گچی آماده است که در ابعاد 10 سانتی به بالا در بازار موجود هستند. این دیوارهای برشی گچی به جای دیوارهای سفالی استفاده می‌شوند. این دیوارها از نظر اقتصادی، به صرفه هستند و امروزه استفاده‌های بیشتری از آن‌ها می‌شود.
مزایا:
همانطور که گفتم به دلیل مزیت‌های نسبتا خوب این نوع دیوار برشی از آن استفاده زیادی می‌شود که عبارتند از:
1.در ابعاد بزرگ تولید و عرضه می‌شوند و کارآمد هستند.
2.سقف و دیوارها را با مساحت فضایی بالا پوشش‌دهی می‌کنند.
3.مراحل نصب این دیوار بسیار راحت و ساده است.
4.سبک وزن هستند.
5.دیوار برشی گچی، برش‌پذیری خوبی دارد.
6.از نظر اقتصادی به صرفه هستند و ارزان می‌باشند.
3.دیوار برشی فلزی
دیوار برشی فلزی، یکی دیگر از دیوارهای برشی است که از جنس فلزات می‌باشد. بیشترین فلزات استفاده شده در دیوارهای برشی، فلزی از نوع فولاد است. دیوار برشی فلزی استحکام خوبی دارد و دلیل انتخاب این نوع دیوار برشی در بین مهندسان، جنس فولادی آن است. علاوه بر آن، استقامت و مقاومت آن نیز مدنظر قرار می‌گیرد. اخیرا در ایران به دلیل مقاومت فولاد، این نوع دیوار برشی طرفداران زیادی پیدا کرده است. در جهان نیز این دی.ار برشی از دهه هشتاد میلادی در سازه‌های مختلفی به کار برده شده است؛ از جمله مرکز درمانی پرتلند، بیمارستان شش طبقه لوس آنجلس، ساختمان بین‌الملی لس آنجلس و مکان‌های دیگری که از این نوع سازه استفاده شده است.
مزایا:
دیوار برشی فلزی دارای مزایای خوبی است که شامل موارد زیر می‌باشد:
1.استفاده از فولادهای با وزن کم باعث می‌شود وزن سازه کاهش یابد.
2.دیوار برشی فلزی میزان فضای داخلی در سازه را افزایش می‌دهد.
3.میزان بارهای جانبی سازه را کاهش می‌دهد.
4.این نوع دیوار برشی به مراحل اجرایی در ساختمان سازی سرعت می‌بخشد.
5. تعداد و طول دیوار برشی در ساختمان سازی را کاهش می‌دهد.
نتیجه‌گیری
در این مطلب سه نوع پرکاربرد دیوارهای برشی معرفی شد و مزایای هرکدام از آن‌ها گفته شد. با توجه به مطالب گفته شده هرکدام از دیوارهای برشی دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و هر کدام بنا به شرایط یک سازه یا ساختمان می‌توانند مورد بررسی قرار گرفته و استفاده گردد. از این رو، حتما برای ساخت یک ساختمان با یک مهندس ناظر کاربلد و حرفه‌ای مشورت کنید و اقدام به ساخت ساختمان خود کنید. علاوه بر آن، می‌توانید با شرایط اقساطی و مناسب از شرکت تعاونی مسکن جهاد کشاورزی یک ساختمان را پیش خرید کنید و به مرور و ماهیانه اقساط خود را بپردازید تا ساخت آن کامل گردد و در این صورت مطمئن خواهید بود که از متریال عالی و مهندسان حرفه‌ای در این روند استفاده شده است.
گردآورنده: بهار طاهری و سید حامد موسوی از تیم نرم‌افزاری رامان صفرویک
تاریخ انتشار: 28 اسفند 1402